Για το σημαντικό βίντεο των Forensic Architecture με τίτλο «Ο βίαιος θάνατος του Ζακ Κωστόπουλου» κατέθεσε σήμερα ερευνήτρια της ομάδας στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο (ΜΟΔ) και στη δίκη των έξι κατηγορουμένων, των δύο καταστηματαρχών και των τεσσάρων αστυνομικών για το φονικό λιντσάρισμα στη οδόν Γλάδστωνος.
Χάρη στο οπτικοακουστικό υλικό της συγκεκριμένης έρευνας, που συγκαταλέγεται στη δικογραφία, περιλαμβάνει όλα τα διαθέσιμα βίντεο και φωτίζει κρίσιμα σημεία της υπόθεσης, είχε ταυτοποιηθεί ένας άντρας με κίτρινο μπλουζάκι, ο οποίος είχε καταγραφεί να παρακολουθεί τα γεγονότα και να βρίσκεται μάλιστα δίπλα στην ομάδα ΔΙΑΣ στη διάρκεια της βίαιης σύλληψης του ακτιβιστή, κατά το «δεύτερο λιντσάρισμά του» όπως το αποκάλεσαν.
Η ερευνήτρια εξήγησε πως η διαδικασία συλλογής του υλικού ήταν ελλιπής κι έφερε το βίντεο για να προσβληθεί και στο δικαστήριο με την υπεράσπιση των κατηγορουμένων να διαφωνεί με το αίτημα και το δικαστήριο να διακόπτει για να εξετάσει το σχετικό αίτημα.
Στην κατάθεσή της η γυναίκα περιέγραψε κομβικά σημεία του περιστατικού, ενώ για τον άνδρα με το κίτρινο μπλουζάκι ανέφερε πως φαίνεται να κρατάει αστυνομικό κλομπ και πως είναι πολύ κοντά τη στιγμή της σύλληψης για να αναρωτηθεί γιατί ένας απλός πολίτης επιτρέπεται να βρίσκεται τόσο πολύ κοντά στη σκηνή.
Εκείνο το μεσημέρι της 21ης Σεπτεμβρίου του 2018, στις 2:44:40, ο Ζακ προσπαθεί να εισέλθει στον φούρνου «Βενέτη» και, όπως ανέφερε η ερευνήτρια, ο συγκεκριμένος άνδρας τον εμποδίζει κι ο πρώτος λίγο αργότερα πηγαίνει προς στο κοσμηματοπωλείο.
Όπως ανέφερε η μάρτυρας, στις 2:48:30 ξεκινούν τα χτυπήματα εναντίον του 33χρονου με το πρώτο να καταφέρεται στο κεφάλι του από τον μεσίτη. Σε 11 δευτερόλεπτα οι δύο καταστηματάρχες φαίνονται να ρίχνουν συνολικά 14 στο θύμα, χωρίς να τον πετυχαίνουν απαραίτητα όλες. Εννέα ρίχνει ο μεσίτης και πέντε ο κοσμηματοπώλης.
Η ερευνήτρια σημείωσε πως ο κοσμηματοπώλης φαίνεται να πετάει το κεφάλι του Ζακ, καθώς εκείνος βγαίνει στο γεμάτο γυαλιά πεζοδρόμιο, ενώ ο μεσίτης τον ξαναχτύπησε άλλη μια φορά στη συνέχεια.
Το χέρι φαίνεται εντελώς άψυχο… και ακούγεται το τάι-ραπ να κλείνει
Η γυναίκα ανέφερε ακόμη πως το ένα χέρι του θύματος πέφτει σαν άψυχο υπακούοντας μόνο στο βάρος του και πως το σώμα του κουνιέται επειδή τον τραβούν οι αστυνομικοί και όχι επειδή ο ίδιος κάνει κάποια κίνηση, διαψεύδοντας έτσι τους ισχυρισμούς περί προβολής αντίστασης του αιμόφυρτου ακτιβιστή.
«Την ίδια στιγμή 2.54.27 του σηκώνουν τα πόδια και το κεφάλι του σέρνεται στο πάτωμα 2.54.50 του έχουν αποδεσμεύσει το χέρι και φαίνεται εντελώς άψυχο. Αν δείτε το βίντεο, είναι λυπηρό, αλλά δυστυχώς φαίνεται. 2.55.01 ακούγεται το τάι-ραπ να κλείνει. 2:55:04 τελειώνει το βίντεο, οπότε δεν ξέρουμε τι μπορεί να έχει γίνει μετά. Αυτό το βίντεο που σας αναφέρω τώρα, είναι το βίντεο που μόλις τον έχουν χειροπεδήσει και κάνουν μια κίνηση να σηκωθούν οι αστυνομικοί. Στις 02.57.30 βλέπουμε ότι ο Ζακ είναι πλέον στο φορείο» είπε.
Όπως περιέγραψε η ερευνήτρια, τουλάχιστον 18 δευτερόλεπτα αφού πέσει το γυαλί από το χέρι του Ζακ, αστυνομικός τον κλωτσάει το Ζακ στα πισινά παρ’ ότι είναι ξαπλωμένος στο έδαφος. Λίγο μετά φαίνονται να τον σηκώνουν από τα πόδια και να τον σέρνουν στο έδαφος με το κεφάλι να σέρνεται στο πεζοδρόμιο.
Εμφανίζεται επίσης αστυνομικός να τον χτυπάει με κλομπ, λίγο πριν τη σύλληψη, αν και οι αστυνομικοί αυτόπτες μάρτυρες είχαν καταθέσει ότι η αστυνομία περιορίστηκε στην ηπιότερη μέθοδο σύλληψης που είναι η χειροπέδηση και δεν είχαν περάσει στα επόμενα στάδια, στα οποία περιλαμβάνεται η χρήση κλομπ.
Συμπυκνώνει όλα τα χαρακτηριστικά του ρατσιστικού εγκλήματος
Νωρίτερα, ο Δημήτρης Χριστόπουλος, κοσμήτορας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, μίλησε για ρατσιστικό έγκλημα και έκρινε πως ο τρόπος που έδρασαν οι κατηγορούμενοι οφείλεται στο γεγονός ότι θεώρησαν πως είναι «πρεζόνι» και «κλεφτρόνι» ενώ «δεν ήξεραν ποιος είναι αυτός ο άνθρωπος».
«Το έγκλημα αυτό στα δικά μου μάτια είναι η επιτομή του ρατσιστικού, στο οποίο ο δράστης στρέφεται εναντίον γιατί θεωρεί ότι το θύμα, όχι επειδή έχει προηγούμενα αλλά γιατί για κάποιο λόγο οι ιδιότητες, που έχει, συμπυκνώνουν για τον δράστη αυτό που αποστρέφεται» εξήγησε.
Σε ερώτηση «από ποιο στοιχείο προκύπτει ότι ήξεραν οι κατηγορούμενοι ότι είναι ομοφυλόφιλος» ο κ. Χριστόπουλος διευκρίνισε ότι δεν είπε «”άνθρωπος του δρόμου, του περιθωρίου, κλεφτρόνι, πρεζόνι” ιδιότητες που δεν είχε αλλά θεωρείτο από του δράστες ότι είχε».
Τέλος, ο καθηγητής τόνισε στην κατάθεσή του την ανάγκη η Δικαιοσύνη να στέλνει ένα μήνυμα και όχι αυτό της ατιμωρησίας. «Πρέπει να σταλεί ένα μήνυμα ότι τέτοιες πράξεις, πρέπει να απαξιώνονται τόσο από την κοινωνία, όσο και από τα δικαστήρια. Όταν πράξεις βάρβαρες, όταν πράξεις όχι μόνο ιδιωτών αλλά και του κράτους, πρέπει να σταλεί ένα μήνυμα.
«Αν αφήσουμε σαν κοινωνία οι άνθρωποι να στρέφονται εναντίον των άλλων χωρίς να τους έχουν κάνει τίποτα, μόνο και μόνο γι’ αυτό που είναι, τότε θα αφήσουμε έναν κόσμο πολύ χειρότερο από αυτόν που βρήκαμε. Τέσσερα χρόνια δεν βρήκαν την ευκαιρία οι Αρχές να πούνε κάτι. Αυτά όλα, κατά τη δική εκτίμηση και όχι μόνο, είναι πράγματα που πρέπει να τιμωρούνται. Εγώ ο ίδιος αν ήμουν στη θέση αυτή, στη Γλάδστωνος, προφανώς δε θα ήμουν στη θέση αυτού του παιδιού αλλά αυτό το παιδί προφανώς γιατί συμπυκνώνει το περιθώριο».
Αποκλείεται να έμπαινε να κλέψει, πόσω μάλλον να απειλήσει
Στη συνέχεια κατέθεσε η δημοσιογράφος, Μαρία Λούκα, η οποία είχε συνεργαστεί με τον ακτιβιστή και μίλησε για έναν άνθρωπο που ήταν εναντίον της βίας, έναν άνθρωπο «που αποκλείεται να έμπαινε να κλέψει, πόσω μάλλον να απειλήσει». «Ήταν ξεκάθαρο ότι εγκλωβίστηκε σε ένα μαγαζί μέρα μεσημέρι και δέχθηκε μια λυσσαλέα επίθεση που οδήγησε στην δολοφονία του» είπε.
Η κ. Λούκα επεσήμανε ότι εκτός από τη μεγάλη ορατότητά του ως ακτιβιστή, ο ίδιος έδινε την εικόνα ενός ομοφυλόφιλου ανθρώπου, με αποτέλεσμα να μπορεί να αντιληφθεί ο καθένας ότι πρόκειται για έναν γκέι άνδρα.
Ένταση σημειώθηκε στο δικαστήριο όταν ο δικηγόρος υπεράσπισης ενός εκ των δύο καταστηματαρχών χαρακτήρισε προσβλητικές τις αναφορές της μάρτυρα σε παρενόχληση σε βάρος της από χρήστη του Twitter, ο οποίος, σύμφωνα με δημοσίευμα που επικαλέστηκε η ίδια και χρήστες που προχώρησαν σε ταυτοποίηση μέσω εφαρμογής, φέρεται να άνηκε στον πελάτη του.
«Εδώ δεν είστε στα τραπεζάκια της αριστεράς. Εδώ είστε σε ένα δικαστήριο» είπε ο συνήγορος αφού ρώτησε την δημοσιογράφο με ποιο δικαίωμα γράφει σε ανάρτησή της: «ο μεσίτης, ο ακροδεξιός δολοφόνος του Ζακ, κόβει βόλτες στην αίθουσα». «Με το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου, […] το ότι έκανε βόλτες επιβεβαιώνεται και από τη μητέρα του Ζακ» απάντησε η ίδια.
«Κρύβει την ταυτότητά του; Όταν λέει […] “πουσταριό” τη Βουλή, δεν είναι ακροδεξιός;» σημείωσε η συνήγορος Πολιτικής Αγωγής, Κλειώ Παπαπαντολέων, ενώ η Αννυ Παπαρρούσου, επίσης συνήγορος Πολιτικής Αγωγής, υποστήριξε νωρίτερα πως όσα κατέθεσε η κ. Λούκα είναι ιδιαίτερα σημαντικά και αποτυπώνουν την νομική αναγκαιότητα να εξεταστεί το ρατσιστικό κίνητρο.
► Επόμενη δικάσιμος στις 18 Ιανουαρίου. Οι εξελίξεις της δίκης καταγράφονται αναλυτικά από το Παρατηρητήριο της δίκης και δημοσιεύονται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας στο facebook (ZackieOh Justice Watch), στο twitter (ZjusticeWatch) και στην ιστοσελίδα zackieohjustice.watch.